Landgoed "De Overbeek"
 

Home Landgoed contact  

Landgoed "De Beek" is ontstaan uit een zandafgraving  rond 1872 voor de fabricage van bakstenen, een onderdeel van het Bosch van Bredius.
Het gewonnen zand werd met een bootje en treinen afgevoerd naar de steenfabriek aan de Jan ter Gouwweg in Naarden, cq gebruikt voor het ophogen van het Bredius kwartier wat toen nog kwekersgronden waren.
De hierdoor ontstane watergangen kenmerken het gebied nog steeds.
Om de boten te kunnen keren is een rondvaart (een beek) gemaakt waardoor er een eiland in het landgoed ontstond.

Na deze periode zijn er met name beukenlanen ingepland en werd het gebied  als parktuin (vijvertuin) rond de villa Oud-Bussum gebruikt, het was een buitengewoon mooi en goed onderhouden landschap.
Op de foto hiernaast is het water groen van de kikkerbeet.

In het voorjaar van 2020 heb ik een film gemaakt over het landgoed
Klikt u hier om deze te zien "Het Bosch van Bredius"

In de Header een afbeelding van de brug die villa "De Beek" met het landgoed "De Overbeek" verbond.

 

 

 

 

 

 

 

 

 



Rond het jaar 1950 was er bij het bovenstaande bruggetje een heus openluchttheater (De Plankeniers), hier heeft zelfs een van de Prinsessen van Oranje hun voetsporen liggen in een theaterstuk.
Je kon over de sloot kijken naar het schouwspel.
Het Theater moest onder de druk van de lokale muggen uiteindelijk het onderspit delven, aldus is mij ooit verteld.
Rechts mijn Opa en Oma in het theater kijkend naar een voorstelling.

Hieronder het podium van het theater aan de overzijde van de sloot.

"De Hut"

Hierboven een tekening van "De Hut" uit 1929, deze hut stond op het stuk tussen de kwekerij en de huidige rijksweg (hoge gedeelte), Het was een speelplaats van de kinderen die in villa "De Beek" woonden, te bereiken via de hoge loopbrug.
 

Voor de grote landhuizen binnen het landgoed was het nodig een kwekerswoning te bouwen met de daarbij behorende kwekerij, dat gebeurde in de gegraven kuil, waar het grondwater dicht aan de oppervlakte zat.
Er werden groente en sierheesters geteeld welke in de landhuizen werden gebruikt. We schrijven hier 1929.
De kwekerswoning, een soort Saxische boerderij heeft nog steeds deze functie, zij het dat er nu coniferen worden geteeld voor ieder welke deze gebruiken kan.
De woning hoort van oorsprong bij het buitenhuis "De Beek" wat aan de Hinlopenlaan lag (ongeveer waar nu de viaduct is) deze villa keek uit over de parkachtige weilanden en vijvertuin en werd in de zomer bewoond door de familie Van Leeuwen Boomkamp welke oorspronkelijk in Amsterdam woonde.
Van Leeuwen Boomkamp bouwde enkele woningen over de beek waaronder de kwekerswoningen.
Leuk detail is dat de feitelijke naam door de familie gegeven aan dit gebied en kwekerswoning "De Overbeek" is. (Het gebied over de beek vanuit de Hinlopenlaan bekeken) Het oorspronkelijke adres was dan ook Hinlopenlaan 11

Geschiedenis


In 1659 verkocht Lambert Gijsbert Janszen een hofstede genaamd Oud Bussem aan Pauwels van Loo, baljuw van Naarden en Gooilande tevens drost van Muiden en kastelein van het Muiderslot. In het rampjaar 1672 werd het huis geplunderd en platgebrand.
Eigenaar van het hele landgoed was tussen 1709 en 1719 de Amsterdams advocaat mr. François Hinlopen, ook genoemd Frans Hinlopen Vermaes. Tussen 1719 en 1735 was zijn weduwe Sara van Reygersbergh eigenares van Oud Bussem.
In 1735 werd het huis door de erven Hinlopen verkocht aan de Amsterdamse koopman en bankier Abraham Scherenberg. Waarschijnlijk was Scherenberg of zijn echtgenote Johanna Dorothea d'Orville degenen die opdracht gaven voor een nieuw huis. Dit huis was in 1799 in veranderde vorm nog aanwezig op het landgoed.
Vanaf 1825 werd het huis verfraaid door Abraham Bredius. Hij kocht grond bij en liet een groot aantal bomen planten op het landgoed. Het huis werd in opdracht van Bredius verbouwd tot een nieuwe landhuis, dat werd gesloopt in 1929.
  


Waar zie je vandaag de dag nog een hondekar...

In 1902 werd het landgoed geveild. De koper was de toen pas 24 jaar oude Joannes van Woensel Kooij, die hier een soort kolonie voor gezonde leefwijze annex modelboerderij (voor beterverdienenden) wilden stichten. Hiervoor werd de N.V. Oud-Bussem Exploitatie Maatschappij en later nog twee andere exploitatiemaatschappijen opgericht. Tussen 1902 en 1906 trok de bekende architect Karel Petrus Cornelis de Bazel een gebouwencomplex op met onder meer een stalgebouw van 170 m, die de naam 'Hofstede Oud Bussem' kreeg. Tussen 1902 en 1910 raakte het oude landgoed versplinterd door verkoop van een aantal terreinen.

Huidige landhuis incl. kwekerswoning stamt uit 1929.
Vanuit Amsterdam diende villa "De Beek"als buitenhuis voor de toenmalige eigenaar, Pieter van Leeuwen Boomkamp, in tegenspraak met de familie besloot Pieter het landgoed tegenover het buitenhuis (OudBussem) aan te kopen, liet het vervallen landhuis slopen (foto boven) en bouwde het nu nog aanwezige landhuis (foto links). Vanaf 1964 tot 1973 was hier Van Creveldkliniek (hemofiliekliniek) gevestigd. Gemeentelijk monument.
Gelijk met de bouw van het grote landhuis in 1929 werd ook het bekende Haspel gebouwd en de tuinmanswoning.
(foto t`haspel)

De Kwekerswoning

Sedert 1950 woont en werkt de familie van Amstel op en rond dit terrein, nu al 3 generaties lang.
In het begin (1950) toen niet iedereen over vervoer beschikte een echte uithoek en ver verwijderd van winkels en kennissen.
TV bestond nog niet, toen geen geliefd plekje, er waren weinig gegadigde. Nu is dat anders, door de moderne tijd beschikt iedereen over vervoer waardoor winkels, scholen en familie binnen handbereik komen te liggen het werd mede daardoor een bijzonder geliefde locatie, alhoewel als het donker is.....

Jan van Amstel (alias Hein Ruijter) zette de kwekerij in 1950 opnieuw op, na zijn overlijden in 1963 zette Henk van Amstel
(de Bruine van Hein Ruijter) deze activiteit verder door, helaas is Henk op 3 maart 2005 overleden.

Zijn zoon Bert heeft nu de dagelijkse leiding over "de kweek".

De woning en inrichtingen zijn op dit moment in een slechte staat van onderhoud omdat er de afgelopen 25 jaar nagenoeg geen onderhoud meer aan is gegeven, een onderliggende reden is daar de oorzaak van.
Familie van Amstel verwacht dat eind 2017 het herstel van de oorspronkelijke opstallen hun aanvang zal kunnen vinden.

Hieronder Jan en Henk van Amstel vermoedelijk ergens rond 1930
        
 

Na de 2e wereldoorlog kwam Domeinen in het bezit van het landgoed welke Gooisch Natuurreservaat opdracht gaf het geheel te onderhouden en te beheren.

Bospaden werden jaarlijks schoongemaakt van blad, de sloot werd uitgebaggerd, bankjes vervangen, omgewaaide bomen opgeruimd, vogelkers weggezaagd.
Tot ca 1990, kennelijk hebben we het de 350 jaar ervoor niet goed gedaan. De huidige visie is dat de natuur  zijn beloop moet hebben met vooral zo weinig mogelijk ingrijpen.... geld gebrek zal ook daarin een rol spelen.

Oude paden verdwijnen langzaam door blad en bomen welke zelf moeten verteren blokkeren passages, sloten verdwijnen door het blad wat erin valt. Het oorspronkelijk parktuin effect (vijverzicht) met zijn oude beukenlanen zien we opgaan in een natuurlijk bos .... Door er veel te wandelen blijven de paden intact.

U bent van harte uitgenodigd het blijft immers een bij uitstek fantastisch wandelgebied.
Het landgoed is ca 5 ha groot.


We schrijven 2017 er is een verandering gaande,De lokale gemeentes (eigenaar van GNR) hebben toegezegd dat er structureel meer geld voor het GNR beschikbaar wordt gesteld.
Imiddels zijn de watergangen schoongemaakt en met hulp van veel vrijwilligers worden paden weer vrijgehouden van dichtgroeien, gevallen bomen en takken. (van Amstel)

 
Nog wat leuke historie  De kwekerswoning staat ongeveer rechts van het woordje Jan Tabak (op deze kaart nog niet)
In de hiernaast aangehaalde site kun je de kaarten van Nederland bekijken door de loop van de jaren heen, bekijk je eigen gebied waar je nu woont en je zult versteld staan >>> https://topotijdreis.nl/ <<<


Op de bovenstaande kaart uit 1865 zie je rechts en onder Jan Tabak het landgoed "De Beek"liggen.
Je kunt zien dat er toen al watergangen waren in het gebied.
Boven Jan Tabak de Oud-Blaricummerweg, toen wellicht de weg naar Blaricum.
Op de knik van deze weg is de huidige ingang van "Oud Bussem"
Na de knik is deze weg nog steeds een zandpad.
Boven Jan Tabak de afslag naar Huizen, via Flevorama, daar staan nu de Melkhuisjes.
Het Bredius kwartier zijn hier nog kwekersgronden.



Een landkaart van het gebied rond 1867 vanuit Bussum bekeken.


Hierboven , de watergangen zijn gegraven en spoor aangelegd.
De spoorlijn diende om de mest van de koeien van de melk veehouderij te verdelen over het landschap.
De spoorlijn net boven E35 kwam uit bij 3 betonnen mestputten, vandaar uit werd de mest met de hand over het land verdeeld, erg jammer is het, dat enkele jaren geleden deze historische putten zijn verwijderd, iets wat niet had mogen gebeuren gezien de geschiedenis.
De Melkveehouderij deed ook aan zandwinning zoals de foto,s onder aangeven.


De foto,s zijn genomen waar op de plattegrond "Zanderij" staat gezien het dubbele spoor hier.
In mijn optiek gezien de schaduw en bomen een winter foto, kijkend richting Bussum, achter de telegraaf palen zou in mijn optiek vermoedelijk de verbindingsweg Amersfoort Naarden moeten liggen (E35)
Huidige oprit A1 ri Amsterdam vanuit Bussum


Klik hier voor de aankoophistorie van de treinen


Hierboven de Melkveehouderij "Oud Bussem" met de spoorlijn voor het afvoeren van de mest




Bovenstaande foto is van 23 april 1928





Foto omstreeks 1907

Meer historie over de boerderij vindt u hier en ook Hier
Meer historie over de Melk veehouderij en het spoorstelsel vindt u
hier


2 foto,s van dezelfde brug welke de verbinding maakte van de Villa "De Beek" naar het landgoed over de beek zoals de familie benoemde
"De Overbeek"


Verbindingsbrug naar het landgoed, alleen 2 betonnen pilaren herinneren hier nog aan
Onder zelfde positie anno 2013


Villa de Beek, het buitenhuis van Pieter van Leeuwenboomkamp

Villa de Beek aan de Hinlopenlaan met hier onder het vermoedelijke uitzicht van de villa anno 1925.
Links het bos "De Overbeek" met de hoge loopbrug (niet op de foto). De kwekerswoning is nog niet gebouwd.


Eerste brug van de Oud-Blaricummerweg nabij de "Tolhuisjes" wat in werkelijkheid Melkhuisjes waren. De Melkhuisjes waren nog niet gebouwd.


De brug gezien vanaf de huidige rijksweg (A1), Oud-Blaricummerweg, over de brug is de afslag huidige Bollelaan, wat toen nog een bospad was.
De veldwachter komt net aangefietst.


Een vergezicht van deze brug Oud-Blaricummerweg kijkend richting Jan Tabak, rechts de zwerfkei welke er nu nog ligt, later de Bollelaan.
De Melkhuisjes zijn nog niet gebouwd, foto is rond 1904.


De ingang van het landgoed, begin Oud-Blaricummerweg, de 2 hardstenen pilaren staan nog steeds op hun plek, vooraan de oude rijksweg (Amersfoortste straatweg)
Zou u hier naar rechts kijken dan ziet u Jan Tabak.


Jaren later na verkoop van diverse bouwkavels zag de entree van het landgoed er zo uit


Op de voorgrond een hond en een jachtgeweer tegen de boom, de fietsbruggen zijn er nog niet.


De Melkhuisjes zijn gebouwd, medio 1910..., de brug vernieuwd Oud-Blaricummerweg kijkend richting Oud-Bussum.
Deze dienst huisjes waren een onderdeel van de Melkveehouderij Hofstede Oud-Bussum, er werd melk verkocht aan de passanten, vandaar hun naam Melkhuisjes, nimmer zijn er tolhuisjes geweest wat veelal wordt gedacht. Op de oude kaart zie je ook Melkhuis"Oud Bussum" staan


De nieuwe brug kijkend vanuit het bos met links het 2e Melkhuisje, nog zonder de fietsbrug.
Onder zelfde positie anno 2013 met fietsbrug.


Deze Treurbeuk staat nog steeds in het bos, vlak bij de kwekerswoning.
Onder zelfde positie anno 2013


Links in het midden het grasveldje waar later het podium zou zijn van het openlucht theater.
Rechts in het midden een bankje om te genieten van het uitzicht.
Onder zelfde positie anno 2013

U vindt ook zeldzame afbeeldingen van het gebied rondom de beek op deze site https://www.gemeentepolitienaarden.nl/afbeeldingen.htm

Copyright ®2003 Fa.J.van Amstel & Zn. Alle rechten voorbehouden.